Staphorst. Maandag, 7 februari 1825. De gevolgen van de stormramp waardoor Noordwest-Overijssel afgelopen vrijdag werd getroffen, zijn enorm. Ruim 93.000 bunder land, bijna een kwart van de provincie, staat onder water. Honderden mensen zijn omgekomen of worden nog vermist. Duizenden runderen, paarden, schapen en varkens zijn verdronken. Honderden gebouwen werden verwoest.
Autoriteiten en burgers werken met man en macht samen om te redden wat er nog te redden valt. Kerken zitten vol met mensen en vee; mannen, vrouwen en kinderen hebben hun toevlucht gezocht in bomen of op wankele daken en wachten op hulp.
Inmiddels komen de eerste berichten uit het noodgebied binnen.
Verslaggever Kiekes Agterom was in het rampgebied en sprak als eerste met schout F.A. Ebbinge Wubben van Staphorst.
Agterom
Meneer Ebbinge Wubben, hoe is de situatie ter plaatse?
Ebbinge Wubben
Ernstig, ernstig. Vrijwel de gehele gemeente staat onder water. En dan spreek ik over de drie kerkdorpen Staphorst, Rouveen en IJhorst, met in totaal zo’n 3.500 inwoners. Alleen het hoge gedeelte van IJhorst staat nog droog.
Agterom
Waar en wanneer werd duidelijk dat er sprake was van een dijkdoorbraak?
Ebbinge Wubben
Pas zaterdagmiddag. Een kooiker in Rouveen zag dat er baggerturf kwam aandrijven en hij begreep dat er bij Hasselt of Zwartsluis een dijk was doorgebroken. Op andere plaatsen kwam het water ook opzetten en toen was er geen houden meer aan.
Agterom
Het ging snel.
Ebbinge Wubben
Inderdaad. Inderdaad. Binnen de kortste keren waren de wegen onbegaanbaar. Koeien sloegen bij tientallen tegen de grond. De mensen in Rouveen vluchtten naar zolders en daken. Het water rukte op en in de kerk in Staphorst stond het al gauw twee palmen hoog.
Agterom
Bent u zelf in he Ebbinge Wubben t rampgebied geweest?
Ebbinge Wubben
Uiteraard. Uiteraard. Met een klein schuitje. Het was werkelijk een verschrikking. Vanuit de verte klonk mij het geschrei en gejammer van de ongelukkigen in de oren Maar ze waren moeilijk te bereiken vanwege het ijs en de opeenstapeling van allerlei drijvende goederen.
Agterom
Heeft u desondanks nog mensen kunnen redden?
Ebbinge Wubben (met verstikte stem)
Helaas … Helaas …
Agterom
Tot zover de heer F.A. Ebbinge Wubben, schout van de gemeente Staphorst. Zojuist krijg ik nog een bericht over het aantal slachtoffers in zijn gemeente. Vermoedelijk zijn er hier zeker twintig mensen om het leven gekomen. Zo is er het verhaal van een man die werd gevonden in de bedstede. Zijn vrouw lag ervoor en hun hongerige hond zat op het lijk van zijn baas.
Vervolgens spreekt verslaggever Agterom met de man van Waterstaat M. Schultz.
Agterom
Meneer Schultz, hoe heeft deze ramp kunnen gebeuren?
Schultz
’t Is een gevolg van springtij, een samenspel van zon, aarde en maan, die bij volle maan in één lijn stonden en daardoor het water opstuwden.
Agterom
Juist, ja … En wat betekent dat in de praktijk?
Schultz
In dit geval, dat vanuit het westen een stormwind met orkaankracht de inham van de Zuiderzee tussen Kampen en Vollenhove binnenraasde.
Agterom
Wanneer begon de storm?
Schultz
Dat was op vrijdagavond. Om 6 uur op zaterdagochtend bezweek de Bentdijk nabij Vollenhove en om 7 uur die van de Barsbeek, even zuidelijker, bij Zwartsluis. Daarna was er geen houden meer aan. Alleen al in de dijk tussen Slijkenburg en Zwartsluis vonden 22 doorbraken plaats. Het water rukte op tot voorbij Steenwijk, Meppel, Dalfsen en reikte op het zuidelijkste punt bijna tot aan Raalte.
Agterom
We mogen wel stellen dat de situatie zéér, zéér kritiek is!